Ανυπάκουα πρέπει

Εδώ και πεντακόσια χρόνια ο «Κανούν» καθορίζει στον αλβανικό βορρά το πλαίσιο ζωής των ανθρώπων και τον κοινωνικό ρόλο των δύο φύλων σε όλες τις λεπτομέρειές τους. Η Ιλιριάνα γεννιέται μέσα σε αυτό το ασφυκτικό πολιτιστικό περιβάλλον, ωστόσο μεγαλώνοντας πνίγεται από τους παράλογους περιορισμούς που θέτει ο «Κανούν» για το γυναικείο φύλο και γίνεται «μπουρνέσα».

Τη δυνατότητα να γίνει η πρωτότοκη, συνήθως, κόρη μιας οικογένειας «μπουρνέσα», να αποποιηθεί δηλαδή τη γυναικεία της ταυτότητα και να ζει ως άντρας απολαμβάνοντας όλα τα προνόμιά του, τη δίνει ο ίδιος ο «Κανούν». Απαιτεί όμως τίμημα βαρύ∙ τον όρκο τής «δια βίου παρθενίας». Η γυναίκα που θα τον δώσει πρέπει να ξεχάσει πλέον το φύλο της, να απαρνηθεί για όλη της τη ζωή τον έρωτα, την αγάπη και την ιδέα να κάνει δική της οικογένεια.

Δεκατέσσερα χρόνια ζει η Ιλιριάνα ως Ιλίρ, όλος μια πανοπλία απέναντι στο συναίσθημα. Όταν οι καταστάσεις τον φέρνουν στη Γαλλία, τα μοντέλα των φύλων που ήξερε καταρρέουν και αρχίζει να βιώνει την εποχή των δαιμόνων με φόντο τις ανθισμένες λεβάντες και τα χρυσά ηλιοτρόπια της Προβηγκίας. Εκείνο το «για πάντα» του όρκου που έχει δώσει δοκιμάζεται μετά τη γνωριμία του με τον Ζεράρ και η επιλογή να ζήσει πριν πεθάνει τον καλεί.

Η μυθοπλασία, κατά μεγάλο μέρος της, είναι εμπνευσμένη από πραγματικά γεγονότα.

Η συγγραφέας του μυθιστορήματος «Η σύγκρια» προκαλεί τον αναγνώστη να μπει στην αρένα του συγκεκριμένου όρκου και να αναμετρηθεί με τους δικούς του δαίμονες.